Home
 
Cursussen /rubriek/
streepjes

Leren > Cursus > Management > Projectmanagement > Projectleider

De projectleider

Projectmanagement

Veel projectleiders zijn werkzaam in de ICT, de bouw of de installatietechniek. Maar ook andere professionals kunnen als projectleider aan de slag. Vaak is er ook helemaal geen vacature. Het bedrijf kiest er dan voor om iemand tijdelijk uit zijn gewone werk te halen. Dan is het projectleiderschap iets tijdelijks. En een mooie kans om jezelf binnen en buiten je organisatie te profileren.

Projecten zijn er in soorten en maten. Dat betekent dat je voor verschillende projecten een verschillende strategie moet uitstippelen. En dus ook dat je verschillende projectleiders moet zoeken. Niet iedere projectleider is geschikt voor elk project. Waar zit jouw kracht?

Wat is een goede projectleider?

Wat vind je van deze omschrijving? “Een goede projectleider is gefocust op maar één doel: zijn projectresultaat. Hij is een snelle jongen die daadkracht toont, gemakkelijk en snel beslissingen neemt en alleen verantwoording aflegt aan zijn opdrachtgever. Als hij af en toe een steekje laat vallen kan hij daarmee leven.”

Of voel je je meer thuis bij deze omschrijving? “Een goede projectleider is een teamspeler. Hij zorgt voor zijn team, hij beschermt zijn team tegen aanvallen van buitenaf, zet het team op scherp en regelt de benodigde projectmiddelen en –faciliteiten. Conflicten binnen het team zijn voor hem kansen om er een beter team van te maken!”

Of klopt deze beter? “Een goede projectleider is een bouwer van bruggen. Hij verbindt ontwikkelingen binnen de organisatie met de doelstellingen van het project. Hij heeft zijn netwerk piekfijn op orde en maakt van bedreigingen kansen. Hij houdt rekening met de achterban van zijn projectmedewerkers.”

Je begrijpt: ze kloppen alledrie niet of ze kloppen alledrie wel. Wat een goede projectleider is, hangt af van de opdracht en van de situatie.

  1. De doener is vooral op zijn plaats in urgente projecten: er moet binnen vier maanden een nieuwe versie van het programma worden ontwikkeld want anders valt het doek.
  2. De teamspeler is vooral op zijn plaats in projecten die wat meer doorlooptijd nodig hebben. Projecten waarin het team in alle rust een geheel nieuw product moet ontwikkelen.
  3. De bruggenbouwer, doet het vooral goed in organisatieontwikkelingsprojecten. Hij geeft leiding aan een klantgerichtheidsproject of is verantwoordelijk voor het project 'Veiligheid voor alles!'.

Organisatieontwikkeling

Dit soort projecten richt zich op abstracte resultaten zoals klantgerichtheid, veiligheid, intern ondernemerschap of kwaliteit. Het zijn vaak ER-doelen: het moet klantgerichter, veiliger of goedkoper. De beleefde urgentie bij dit soort projecten is lang niet altijd hoog. Dat is een aardige manier om te zeggen: zo'n project is een speeltje van de directie.

Medewerkers vinden het allemaal wel best. Dat gaat overigens niet altijd op. Bij Essent kwamen in 2003 enkele medewerkers om het leven tijdens onderhoud. Veiliger werken wordt dan opeens belangrijk. Dat is dan ook een belangrijk aandachtspunt: maak vaagheid concreet.

De projectleider moet in staat zijn om een abstracte visie concreet te maken voor veel mensen. Hij moet creatief zijn en mensen iets kunnen voorspiegelen. Maar hij moet ook goed kunnen luisteren om een koppeling te kunnen leggen tussen de behoeftes van de organisatie en de droom van de directie. En tenslotte moet hij zijn medewerkers kunnen motiveren: zij zijn met iets bezig waar hun collega's meestal nog niet zo op zitten te wachten.

Systeemontwikkeling

Deze projecten zijn bedoeld om een systeem te ontwikkelen. Dat is lang niet altijd een automatiseringssysteem. Een voorbeeld: in de gezondheidszorg ontwikkelt men zorgpaden. Dat zijn standaardroutes voor bijvoorbeeld patiënten die een nieuwe heup krijgen Een aantal zorgleveranciers en financiers maken samen afspraken over de zorg die wordt geleverd. Dat gebeurt projectmatig. Maar de introductie van een nieuw plannings- en reserveringssysteem in een zalenverhuurcentrum kan ook de aanleiding zijn om een nieuwe manier van werken te ontwikkelen.

Draagvlak is bij dit soort projecten belangrijk. De projectleider moet vooral zorgen dat de verschillende gebruikers van het systeem nauw betrokken worden bij het bedenken ervan. Je kunt in alle stilte met een groep experts een fantastisch systeem bedenken, als de gebruikers er niet aan willen is dat werk voor niets. De projectleider is dus een bruggenbouwer. Hij kan veel informatie tegelijk aan, hij heeft snel door hoe de dingen werken, hij kan aan mensen leidinggeven van wie hij het vak niet kent.

Productontwikkeling

Een nieuw toetje, onderzoek naar een nieuw medicijn of de aanleg van een weg: voor de projectleider telt bij dit soort projecten alleen het resultaat. Er moet op tijd en binnen een budget een goed product worden gerealiseerd. Dat zie je ook in zijn aanpak. Hij kan enthousiasmeren, hij kan de zweep erover leggen, hij kan zijn team focussen op een bepaald doel, hij kan nee-zeggen. Deze projectleider is niet snel tevreden.

De projectleider als coördinator

In al deze gevallen kan het bedrijf kiezen voor een beperkt projectleiderschap of een uitgebreid projectleiderschap. Zeker bij projecten waar het gaat om organisatieontwikkeling of systeemontwikkeling vervult de projectleider vaak een coördinerende rol en minder een leidinggevende rol. Dat ligt ook wel wat in de aard van de problematiek. Het gaat bij die projecten om het creëren van draagvlak voor verandering. De organisatie moet de veranderingen die de projectgroep bedenkt, ook willen invoeren. Wanneer je als project jezelf totaal afschermt van de buitenwereld is de kans groot dat de organisatie je plannen niet adopteert.

Verandermanagement met een druk op de knoppijl

Verandermanagement

Deze cursus Verandermanagement is bedoeld voor leidinggevenden die een verandering "even moeten doorvoeren". Hoe pak je zo’n verandertraject aan? Hoe zorg je ervoor dat een verandering het beoogde resultaat oplevert, ook op de langere termijn?

Maar als de projectleider zich als coördinator opstelt, kan het project meer effect hebben. In die rol zal de projectleider genoegen nemen met projectmedewerkers die het project er naast hun reguliere werk bij doen. Deze medewerkers zijn vaak dan ook meer vertegenwoordigers dan experts. Dat veroorzaakt een veel langere doorlooptijd maar tegelijkertijd ook voor een snellere implementatie. Je kunt je voorstellen dat als binnen een ziekenhuis de afdeling Revalidatie heeft meegedacht over een nieuwe aanpak van patiënten met een nieuwe heup, ze vanzelfsprekend meewerken aan die nieuwe behandeling. Als je als projectgroep in afzondering een nieuwe aanpak ontwikkelt, is die veranderbereidheid veel kleiner. Zorg dat je als projectleider vooraf glashelder maakt aan je team hoe jij je rol ziet. Dat voorkomt nare ongelukjes!

Jij gaat projecten leiden!

Carrièretijger biedt een mooi overzicht van wat je als projectmanager moet doen en moet kunnen. Is een projectleider een schaap met vijf poten? Nee: de projectleider is vooral een teamleider. Niet de projectleider doet het werk maar het hele team. Een projectleider die heel veel weet van een vakinhoudelijk onderdeel van het project loopt het risico dat híj het werk gaat doen en dat hij daarmee zijn collega's in het team voor de voeten loopt.

In je optreden ben je als projectleider zacht op de relatie en hard op de inhoud. Wees duidelijk wat je wilt, wees duidelijk over wat er nodig is en wees duidelijk over wat je met elkaar hebt afgesproken. En daar moet je soms inderdaad hard in zijn. Niet altijd leuk, wel belangrijk. Tegelijkertijd zorgt een goede projectleider voor het team. Juist omdat je het sámen moet doen.

Hoe word je een goede projectleider?

Ajax ontwikkelde TIPS: een systeem voor de opleiding van jeugdspelers. Dat systeem is gebaseerd op vier onderdelen: “Techniek, Inzicht, Persoonlijkheid en Snelheid.” Wat voor de Ajax-jeugd geldt, geldt ook voor een projectleider-in-opleiding.
TechniekVerdiep je in wat vakliteratuur en zorg dat je een projectmanagementsysteem in de vingers hebt.
Inzicht Praat met mensen over je werk, lees over grotere en kleinere projecten in de kranten en tijdschriften en vraag je af hoe jij het aangepakt zou hebben, volg wat cursussen,
Persoonlijkheid Zoek een coach! Je kunt heel veel leren van een goede, professionele coach. Projecten doen een groot beroep op jou als persoon. Hoe stevig zit je in elkaar, kun je boos worden, kun je het opbrengen om samen te werken met iemand die je niet aardig vindt, kun je zorgen voor mensen? Een coach kan je helpen onontdekte talenten uit je persoonlijkheid naar voren te halen.
Snelheid Een geroutineerde projectleider doet veel dingen op zijn gevoel. Hij kan 'het moment pakken'. Hij weet uit ervaring wat in welke situatie nu wel belangrijk is en wat niet. Die snelheid van handelen komt met de jaren. Snelheid is vooral een kwestie van zelfvertrouwen. En dat komt met ervaring.

Aan de slag dus! Veel succes met je project.

Volgende pagina: Opdrachtgever


Bron: www.leren.nl/cursus/management/projectmanagement/projectleider.html

Copyright © 1999-2024 Applinet
Alle rechten voorbehouden
Colofon